Son yıllarda dünyada ve ülkemizde fay hatlarındaki aktivitenin artması, deprem erken uyarı sistemlerine olan ihtiyacı da arttırdı. Elbette bu sistemlerin güvenli ve hızlı bir şekilde çalışması gerekiyor. Bu noktada IoT teknolojilerinin kullanılması hem maliyet hem de hız açısından büyük avantaj sağlıyor. Japonya, ABD gibi ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de depremlerin belirli bir süre önceden haber verilebilmesi için üç Türk mühendisin geliştirdiği uygulamada Robustel router çözümleri kullanıldı.
Erken uyarı sistemlerinde fay hatlarının bulunduğu bölgelere yerleştirilen hassas algılayıcılar uydu, telefon, internet gibi kanallar vasıtasıyla birbirleriyle iletişim kuruyor. Bu şekilde depremlerin yeri ve şiddeti önceden tespit edilebiliyor. An itibariyle kapsayıcı biçimde devreye alınması son derece maliyetli olan bu sistem, IoT tabanlı erken uyarı uygulamalarıyla maliyet etkin hale getirilmeye çalışılıyor.
Türkiye’de geliştirilen bu son sistem ise; fay hatlarının yakınına konumlandırılan sensörler üzerinden deprem anında ortaya çıkan P ve S dalgalarını algılıyor. P dalgasından, gelecek olan S dalgasının kaç şiddetinde olabileceği analiz ediliyor. Yapılan bu analizle depremin büyüklüğü hesaplanmış oluyor. Depremin büyüklüğü, ayarlanan eşik değerinden büyükse sensörler sistemdeki router’a sinyal gönderiyor ve buradan saniyeler içerisinde telefon uygulamasına sahip tüm kullanıcılara bildirim gidiyor. Bu sistemin, beklenen olası İstanbul depreminde kullanıcılara minimum 16-20 saniyeye kadar öncesinde depremi haber verebileceği belirtiliyor.
Dr. Alper Göknar ve ekibinin uygulamalarında kullandığı Robustel routerlar hem çift SIM, hem de çift modül desteği sayesinde iki SIM kartını aynı anda çevrimiçi çalıştırabiliyor. Sunduğu cold ve warm backup özelliği ve 3G/4G, WAN, WLAN bağlantı yedekliliği sayesinde piyasadaki diğer router alternatiflerine göre çok daha güvenilir ve kesintisiz bir haberleşme sağlıyor. Zorlu dış ortam koşullarına dayanıklı, endüstriyel router çözümleri 1 saniyenin dahi önemi olduğu deprem erken uyarı sistemleri için güvenilir işletim açısından avantaj sunuyor.
İletişimin Devamlılığı İçin Kritik Özellik: Yedeklilik
Deprem erken uyarı sistemlerinde yedeklilik büyük önem arz ediyor. Sistemde kullanılan akıllı cihazların, GSM bağlantısında herhangi bir iletişim kopukluğu yaşanırsa, alternatif kanallardan çalışmaya devam etmesi gerekiyor. Sistemin faydası, tamamen bu bağlantıların sağlığı ve sürekliliğine dayanıyor.
Deprem uyarı ve izleme sistemlerinde güvenilir iletişimin hassasiyeti, daha önce de deprem izleme uygulamalarında Robustel router’ların tercih edilmesine neden olmuştu. Geçtiğimiz yıllarda Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü’nün devreye aldığı deprem izleme sistemlerinde de Robustel’in R3000 Lite serisi routerları tercih edilmişti.
Kaynak: “Depremi saniyeler önce cep telefonu ile bildirecekler” Posta Gazetesi, 4.2.2020
